Dünya genelinde makroklima yani büyük iklim çeşitleri üç tanedir. Çöl iklimi bu büyük iklimler içinde sıcak iklimler grubuna dahil olan ve büyük bir kısmı 30° enlemlerinde görülen yıllık yağışın yok denecek kadar az olduğu iklim türüdür.
Dünya üzerinde bulunan çöller toplam 29 milyon kilometredir ve dünyanın en büyük çölü Büyük Sahadır.
Çöllerin başlıca özellikleri nelerdir?
Yıllık yağış miktarı 150 mm'nin altındadır. Tespit edilmiş bir yağış mevsimi yoktur.
Dönenceler üzerinde 30° enlemlerinde görülür.
Bitki çeşitliliği oldukça azdır. Genellikle cılız ot ve kaktüs adı verilen dikenli ağaçlar bulunur.
Gece ve gündüz arasında sıcaklık farkı oldukça fazladır.
Kimyasal çözünme azdır.
Kayalık veya taş oluşumu görülmez çünkü sıcaklık farkının fazla olması fiziksel parçalanmaya neden olur.
Toprak oluşumu yok denecek kadar azdır.
Kum olması en büyük özelliğidir.
Sıcaklık farkı mevsimler arasında da oldukça belirgindir.
Çöl iklimi kendi arasında gruplara ayrılır. Bunlar;
Kum çölleri (Sıcak çöller)
Taş ve çakıl çölleri
Soğuk çöller
Kum çölleri (Sıcak çöller), dünyanın en büyük çöllerinin oluşturan bu grup 30° enlemlerinde görülür ve yıllık yağış bir veya iki kez görülür. Bu çöl tipinde vahalar dışında yerleşim görülmez. Yıllık sıcaklık farkı azdır. Bitki örtüsü kaktüs gibi dikenli bitkilerdir. Gece ile gündüz arasındaki sıcaklık farkı fazladır. Yağış oluşumu yağmur şeklindedir. Sıcak çöller dünya üzerinde Kuzey Afrika (Büyük Sahra), Güney Afrika (Kalahari), Güney Amerika (Atakama), Kuzey Amerika (Arizona), Kenya (Kisimu), Avustralya (Viktorya) ve Hindistan (Tar)'da görülür.
Taş ve çakıl çölleri, sellerin sürüklediği taş ve kumların oluşturduğu alanlara bu ad verilir. Dünya üzerinde ender rastlanan bir çöl şeklidir.
Soğuk çöller, yıllık 250 mm'nin altında yağışa sahiptir ve buzullarla kaplı olduğu için bitki örtüsü yoktur. Sıcaklık oldukça fazladır ancak buharlaşacak su olmadığı için nem yoktur. Bu iklim tipi Grönland, Kutup Çevreleri ve Antarktika bölgelerinde görülür. Genellikle kıtaların ortalarında, dağların az yağmurlu kısımlarında ve büyük buzulların kenarlarında görülür.