{ "title": "İklim Kuşakları", "image": "https://www.iklim.gen.tr/images/iklim-kusaklari.jpg", "date": "19.01.2024 12:08:17", "author": "Sakine Çankaya", "article": [ { "article": "İklim Kuşakları; belli bir yerde hava koşullarının mevsimlik ve yıllık gidişinin sıcaklık, nem, rüzgâr, hava basıncı, yağış, yağış şekli, rüzgâr gibi meteorolojik olayların ortalamasına iklim denilmektedir. Hava durumundan farklı olarak iklim daha uzun süreli meteorolojik olayların ortak adıdır. Bir yerin iklimi o bölgenin enlemine, yükseltisine, yer şekillerine, kalıcı kar durumuna ve denizlere olan uzaklığına bağlı olarak değişim göstermektedir. İklim bilimine klimatoloji adı verilmektedir. İklim türleri, sıcaklık ve yağış gibi durumlara bakılarak sınıflandırılmaktadır. Ancak günümüzde en çok kullanılan sınıflandırma sistemi, Wladimir Köppen tarafından geliştirilmiş olup Köppen iklim sınıflandırılmasıdır.

İklim Kuşakları; dünyanın güneşe olan uzaklığı, genel hava akımı, yükselti, kentleşme gibi etmenler hava koşullarını etkileyerek iklimi belirlemektedir. Dünya üzerindeki insan popülasyonu iklimi etkilemektedir. İklim kuşakları eksen eğikliği ne bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Buna göre Ekvator ile dönenceler arasındaki alana tropikal kuşak, dönenceler ile kutup daireleri arasında kalan alanlara orta kuşak, kutup daireleri ile kutup noktaları arasında kalan alana da kutup kuşağı denmektedir.

Tropikal İklimler

Savan ve yağmur iklimi olarak ikiye ayrılmaktadır. En soğuk ayın sıcaklık ortalaması 18°C'nin altına düşmemektedir en kurak ayda ise en az 60 mm yağmur yağmaktadır. Yağış 60 mm'nin altına düşer ise savan iklimi adını almaktadır. Savanlar yaz yağmurlarının yağması ile yeşillenirler ve savanların arasında da yer yer korulara da rastlanmaktadır. Tropikal iklimlere, genel olarak Ekvator çevresinde bulunan yılın her döneminde yağış alan ya da yağmurların yılda iki kez yoğun bir şekilde yağdığı kuşaklarda rastlanmaktadır.

Kurak İklimler

Bozkır ve çöl olarak iki temel iklim olarak görülür. Buharlaşan suyun yağıştan daha fazla olduğu bölgelerin iklim türüdür. Bu iklim türüne Batı ABD'de, Kuzey ve Güney Afrika'da, güneybatı ve Orta Asya'da, Avustralya'nın farklı kesimlerinde rastlanmaktadır. Kurak iklimler, genel olarak hava kütlesinin alçaldığı bölgelerde görülmektedir.

Ilıman Deniz ve Ilıman Kara İklimleri

Ilıman deniz ve kara iklimlerinde ortalama sıcaklık değerleri yılın en soğuk ayında 18°C'nin altında, en sıcak ayında ise 19°C'nin üzerinde olan iklim türleridir. Kurak iklimlere oranla, yağışlar daha fazla görülmektedir. Deniz iklimi, okyanusların etkisi altında kalarak büyük su ve kara kütleleri arasındaki ısı değişimi nedeni ile kışın sıcaklık ortalaması daha yüksek olan yerlerdir. Deniz iklimlerinde yıl boyunca sıcaklık değişimleri kara iklimine göre daha az görülmektedir. Ilıman deniz iklimi Doğu ABD, Avrupa'nın batı kesimleri, Akdeniz, Doğu'nun büyük bir bölümü, Güney Afrika ile Güney Amerika'nın güney bölümleri Avustralya'nın güney ve doğu kıyılarında görülmektedir, ılıman kara iklimi ise yalnızca kuzey yarım kürede Alaska, Kanada, Batı Rusya ve Sibirya'yı etkisi altına almaktadır.

Kutup İklimleri

Yılın en sıcak ayında sıcaklık ortalaması 0°C ile -10°C arasındaki tundra iklimlerine ve yılın en sıcak ayında sıcaklık ortalamasının donma noktasının altında olduğu buzul iklimlerine denmektedir. Kuzey yarım küredeki tundra iklimleri karasaldır ve yıllık sıcaklık değişimleri büyük olup, yağışlar daha az görülmektedir. Güney yarım kürede ise tundra iklimine Antartika kıtasında ve çevresindeki küçük adalarda rastlanır. Bu adalarda denizin etkisi güçlü olmakla beraber yıllık sıcaklık değişimi azdır ve yağış bol miktarda yağmaktadır. Buzul iklimlerinde, yıllık sıcaklık değişimi fazla görülmektedir ve yağış ise çok düşük olmaktadır. Antartika, özellikle Himalaya dağları ve And dağları gibi yüksek dağlarda görülmektedir.
" } ] }