{ "title": "İklim Nedir", "image": "https://www.iklim.gen.tr/images/iklim-nedir.jpg", "date": "19.01.2024 13:50:29", "author": "Meftune Akpolat", "article": [ { "article": "
İklim nedir, yüzlerce kilometrelik alanları etkisi altına alan, ülke ya da bölgenin hava koşullarının ortalamasına iklim denir. Bölgenin ürünleri ve hava koşulları üzerinde iklimin payı oldukça büyüktür. Günlük hava şartları göz önünde bulundurulduğunda bu durum hava durumu olarak değerlendirilir. Yine aylı hava koşulları da iklim olarak değerlendirilmez. İklim bölgenin hava şartları ile alakalı olsa da bu durum çok yüzeyseldir. Çünkü, bölgede iklimin özelliklerine hâkim olmayan, yazılanlar ile alakasız olan hava koşulları bazen aylarca bazen yıllarca hâkim olabilir. Örneğin, Türkiye'nin Erzurum ilinde yazları kısa ve serin, kışları ise oldukça sert ve uzun sürse de bazen Erzurum'da hiç kar yağışı gözlemlenmez ve hava sıcaklığının O derecenin altına düşmediği de olur. Bu nedenle de iklim, hava şartlarının ortalaması olarak değerlendirilir. İklim başlıca, sıcaklık, deniz, yükseklik, nem ve rüzgâr gibi nedenlerden oluşur.

Sıcaklık: Bölgelerin sıcaklıkları güneş ışınlarının bölgeye düşüş açısına, güneşin doğuşu ve batışı arasındaki uzunluk ve yine güneşin doğuşu ve batışı arasındaki kısalığa göre değişir. Yine bulutların ve havanın emmiş olduğu sıcaklığında iklim üzerinde etkisi vardır. Dolayısı ile kış aylarında güneş ışınları daha yatık, günler daha kısa, bulut daha fazla olduğu için soğuk hava hâkim olur. Ekvatorda ise güneş ışınları dikey düştüğünden sıcaklık oranı ilkbahar, yaz, sonbahar ve kış aynı olur.

Denizler: Deniz karadan daha geç ısınıp daha geç soğur. Bu nedenle denizler etrafında bulunan karayı ısı bakımından etkisi altına alırlar. Sıcak su akıntıları da iklim üzerinde etki yaratır. Dolayısı ile denize yakın bölgelerde genel bir sıcaklık değişmesi yaşanmaz.

Yükseklik: Yüksek yerlere çıkıldıkça sıcaklık oranı düşer. Bu nedenle de dağlık yerlerde kar daha uzun süre kalır. Dağlık yerlerde hava yoğunluğu güneş ışınlarının barındırdığı sıcaklığı tutacak kapasitede değildir.

Nem: Hava sürekli nemlidir, nem buharlaşan sulardan dolayı oluşur. Sıcaklık arttıkça nem oranında da artış yaşanır. Hava nemi farklı yerlere taşır. Denizden buharlaşan su, karalara taşınır. Atmosferde yükselerek soğur, devamında yağmur meydana gelir.

Rüzgâr: Dünyanın farklı yerlerinde yaşanan sıcaklık değişimi havanın sürekli şekilde bir yerden farklı bir yere kaymasına yol açar. Kutuplardan soğuk Ekvatora doğru gelir, Ekvatordan ise sıcak kutuplara gider. Bu yaşanan akım iklim şartlarını etkisi altına alır.

İklimin her bölgede farklı olma sebebi yeryüzü şekillerine bağlıdır. Özellikle dağlar iklim özelliklerinin iç kısımlara ulaşmasına engel olur. Herhangi bir bölgenin hangi iklim tipine sahip olduğunu kavrayabilmek için bölgenin bitki örtüsüne bakmak gerekir. Mesela, Akdeniz iklimin yaşandığı yerlerde maki, karasal iklimin yaşandığı yerlerde ise bozkır bitki örtüsü hakimdir. Bitki örtüsü yağış ve sıcaklık koşullarının ortak etkisi nedeniyle gerçekleşir. Yağışın çok yaşandığı bölgelerde bitki örtüsü ormanlardan meydana gelir. Yağış seviyesi azaldıkça bitki örtüsü zayıflar.

İklim Çeşitleri

1) Sıcak İklimler
2) Ilıman İklimler.
3) Soğuk iklimler
" } ] }