{ "title": "Küresel İklim Değişikliği", "image": "https://www.iklim.gen.tr/images/kuresel-iklim-degisikligi.jpg", "date": "21.01.2024 06:43:06", "author": "Nülifer Çembertaş", "article": [ { "article": "Küresel İklim Değişikliği, Dünyamızın yörüngesi 23 bin yılda bir değişmektedir. Bu doğal sürece bağlı olarak güneş ışınlarının geliş açısı değişir, buna bağlı olarak dünyanın ortalama sıcaklıkları değişir ve doğal küresel iklim değişiklikleri ortaya çıkar. Küresel iklim değişikliklerindeki bir diğer doğal unsur ise güneş lekeleridir.

Fakat doğal küresel iklim değişiklikleri son yüzyılda insan eliyle bozulmuştur. Şöyle ki; dünyamızı saran atmosfer, sera görevini üstlenen bir yapıya sahiptir. Atmosfer tabakası güneşten gelen ışınları hapsederek dünyanın doğal sıcaklığını dengeler. Böylece dünyamız yaşanılabilir bir gezegen olur. Ancak giderek hızlanan ormansızlaştırma süreci nedeniyle dünyadaki oksijen miktarı azalmakta karbon miktarı artmaktadır. İçinde bulunduğumuz son yüzyılda sanayileşme sürecinin hızlı bir şekilde ilerlemesi de karbon oranını hızla yükselten diğer bir sebeptir. Özellikle fosil yakıtların yoğun kullanımıyla birlikte atmosfere daha fazla karbon salınmıştır. Atmosfere salınan karbondioksit gibi sera gazları atmosferde hapsolmakta, böylece dünyanın ısısı yükselmektedir. Bu süreç 'kuvvetlenmiş sera etkisi'' olarak adlandırılır.

Özetle; doğal nedenlerle birlikte fosil yakıtların yoğun kullanımı ve kesilen ağaçların yerine oksijen üreterek dünyadaki gaz oranını koruyan doğal kaynakların üretilememesi, bu doğal kaynakların kendini yenilemesine izin verilmemesi, atmosferdeki karbondioksit, metan ve ozon gazlarını arttırarak küresel ısınmaya yani küresel iklim değişikliklerine neden olmaktadır. Küresel anlamda 19. Yy'ın sonlarında iyice belirginleşen iklim değişiklikleri son yıllarda iyice hissedilir hale gelmiş, son yarım asırda küresel sıcaklık rekorları kırılmıştır.

Küresel iklim değişikliği ile Kutup bölgelerindeki buzullar erimeye başlamış, dağların yüksek tepelerindeki vadi buzulları çözülmüştür. Buzulların erimesi ise deniz ısısını ve seviyesini değiştirmeye devam etmektedir. Canlıların yaşamlarını etkileyen en önemli doğa olayları ise sıcaklık, yağış, nem ve rüzgârlardır. Değişen sıcaklıklar, nem oranları ve rüzgârlar canlıların bilinen çeşitlerinde değişikliğe neden olacak, bazı türler evrimleşerek yeni küresel şartlara uyum sağlayacak bazı türler ise tamamen değişen hava şartları ile yok olacaktır. Ayrıca, kutuplardaki erimeyle birlikte deniz seviyesi yükselmeye devam edecek ve bazı kara parçaları tamamen suyun altında kalacaktır. Rüzgârlardaki değişim Tropikal kasırgaların yönünü değiştirecek, daha büyük tufanlara neden olacaktır.

Küresel iklim değişikliği sebebiyle bazı bölgelerde sıcaklık çok düşeceği ve bazı bölgelerde de çok yükseleceği için tarımsal ürünlerde çeşitlilik azalacak ve kıtlık sorunu ortaya çıkacaktır. İklim değişikliği nedeni ile yeni hastalıklar ortaya çıkacaktır. Atmosferdeki aşırı kirlenme ve gaz oranındaki bozulmalar yüzünden asit yağmurlarının sayısı artacaktır. Toprağın yüzeyindeki kimyasal ve fiziksel değişimler yer altı sularını etkileyecektir.

Türkiye bulunduğu konum itibariyle bugün birçok ülkeyi direk etkileyen, küresel iklim değişikliğine bağlı gerçekleşen kasırga ve tusunamilerden direk etkilenmemektedir. Fakat küresel iklim değişikliğinde Türkiye'de dolaylı olarak etkilenmektedir. Özellikle kuraklık, sel, değişen sıcak ve soğuk hava dalgaları, mevsimi dışında görülen dolu gibi yağışlar Türkiye'nin afet yönetimi çalışmaları arasında olmalı ve bilinçlendirme çalışmaları arttırılmalıdır. Bugün dünya devletleri Küresel İklimin Korunması amacıyla birçok antlaşmaya imza atmakta ve kamu spotları hazırlayarak mümkünce fazla insana ulaşmaya çalışmaktadır.
" } ] }